Yurttaşların, tabiata vereceği ziyan ve riskleri nedeniyle karşı çıktığı Kanal İstanbul maliyet tartışmasıyla gündeme geldi. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, iktidara yakın bir gazeteye Kanal İstanbul’a ait açıklamada bulundu. Karaismailoğlu, “Maliyet birinci baştaki hesaplamalardan biraz daha fazla. 15 milyar dolar olarak hesaplamıştık, 20 milyar doları bulacak” dedi. Karaismailoğlu, “Proje eninde sonunda hayata geçecek. Bu bir ihtiyaç” tabirlerini kullandı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanı Gürkan Akgün, projenin maliyet hesabına ait Cumhuriyet’e konuştu.
Akgün, “2019’da onaylanan ÇED raporunda 11.4 milyar dolarlık harcamadan bahsediliyordu. Sonra 15 milyar dolar denildi. Artık, ‘20 milyar dolara çıkabilir’ deniliyor. Nereden bakarsanız tutarsızlık” dedi. Akgün, iktidarın “çılgın proje” olarak tanıttığı Kanal İstanbul’un birinci olarak 2011’de seçim vaadi olarak gündeme geldiğini söz ederek şunları söyledi: “Aradan geçen 10 yıla rağmen bir fizibilite raporu bulunmuyor. Yetkililerin yapılacak köprü sayısından projenin toplam maliyetine ve tamamlanma mühletine kadar çabucak her bahiste kendi içinde çelişen telaffuzları, bir fizibilite raporunun hiç bulunmadığına da işaret ediyor. Plan raporunda, kanalı aşmak için otoyol köprüleri yapılacağından kelam edilmiş olmasına rağmen bu köprülerin teknik ayrıntıları ve imal maliyetlerine hiç değinilmemiş.”
“NET HESAP YOK”
Akgün, projenin İSKİ tarafından yapılması öngörülen altyapı maliyetlerinin en az 24 milyar lirayı bulmasının beklendiğini tabir ederek “Hafriyat için 148 milyar lira, beton için ise 105 milyar lira olmak üzere yalnızca kaba inşaat için en az 253 milyar lira gerekeceği yaklaşık olarak hesaplanmıştır” dedi. Akgün şöyle devam etti: “Çevre Tertibi Planı raporuna nazaran yedi karayolu, dört demiryolu, iki metro sınırı ve bu sınırlar üzerinden geçmek zorunda olan dokuz güç nakil çizgisi, yedi doğalgaz, bir acil yakıt çizgisi (NATO), 12 su-atık su çizgisi, fiber ve telekomünikasyon çizgileri üzere altyapı sınırları da gerekiyor. Bilinmeyen maliyet kalemleri olan bu eklerle ulaşım altyapısının sirkülasyonda olan maliyet hesaplarının çok ötesinde bir finansman gerektireceği açıktır. Güzergâhlar dahil olmak üzere, teknik ayrıntılar hakkında kesin bilgiler olmadıkça net bir maliyet hesabı çıkarmak mümkün değil.
”HER İSİMDEN FARKLI AÇIKLAMA”
İktidarın da farklı tarihlerde, farklı maliyetler açıkladığı ortaya çıktı. 30 Mart 2016 tarihinde dönemin Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, “Kanal İstanbul 13 milyar dolarlık bir proje” dedi. Yıldırım, 11 Haziran 2018 tarihinde ise “Sayın Akşener diyor ki ‘65 milyar dolara mal olacak’ Bu türlü bir şey yok. Proje 10 milyar dolar” tabirlerini kullandı. Eski Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan, 13 Ocak 2020’de, “Projeyi 12 milyar dolara ihale ederiz” dedi. 18 Ocak 2020 tarihinde ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Birilerinin söylediği üzere 125 milyar lira değil, 75 milyar lira olarak hesaplanıyor” sözünü kullanmıştı.